Od 1 lipca 2021 roku bastjänstgöring (BT) jest częścią specjalizacji lekarskiej (ST). W tym wpisie wyjaśnię, czym jest BT, na czym polega i jakie zmiany wprowadza.

Czym jest bastjänstgöring (BT)?

BT to rodzaj wprowadzenia do zawodu w ramach specjalizacji, który odbywa się po uzyskaniu uprawnień lekarskich (Legitimation – jeśli nie wiesz czym jest legitimation i jak je uzyskać to we wpisie Jak zdobyć szwedzkie legitimation w 2023 uzyskasz wszystkie odpowiedzi). Jest to wstępna część specjalizacji lekarskiej. Ponieważ 6-letnie studia medyczne uprawniają do uzyskania Legitimation, AT zostanie stopniowo wycofane.

Wcześniejsze przepisy ST (SOSFS 2015:8) nadal obowiązują dla lekarzy, którzy:

• odbyli lub zamierzają odbyć szwedzkie AT w celu uzyskania uprawnień lekarskich,
• rozpoczęli specjalizację przed 1 lipca 2021 roku.

Nowe przepisy ST (HSLF-FS 2021:8) obowiązują początkowo dla lekarzy z zagranicznych uczelni, którzy mają szwedzkie legitimation i chcą specjalizować się w Szwecji:

• jeśli nie odbyli szwedzkiego AT,
• jeśli rozpoczęli szwedzką specjalizację po 1 lipca 2021 roku.

Jak wygląda BT?

BT to praktyka kliniczna pod nadzorem Twojego opiekuna (handledare), skoncentrowana na szkoleniu praktycznym. Może być realizowana oddzielnie lub w ramach specjalizacji lekarskiej.

Minimalny czas trwania BT wynosi 6 miesięcy, jednak zazwyczaj będzie trwało 12 miesięcy. Główną zasadą jest, aby BT było zatrudnieniem na czas określony, na okres 12 miesięcy, z możliwością indywidualnych odstępstw. Na przykład, BT można odbyć w ramach reszty specjalizacji jako lekarz ST zatrudniony na czas nieokreślony.

Dla kogo jest obowiązkowe BT?

Jeśli nie odbyłeś/aś lub nie zamierzasz odbyć szwedzkiego AT, albo nie rozpocząłeś/aś specjalizacji przed 1 lipca 2021 roku, musisz odbyć BT.

Jakie są główne bloki BT?

BT dzieli się na następujące bloki:

• co najmniej 3 miesiące w primervård (POZ),
• co najmniej 3 miesiące w akut vård (SOR),
• dodatkowo maksymalnie dwie praktyki w specjalnościach, gdzie lekarz ma bezpośredni kontakt z pacjentem oraz odpowiada za diagnostykę i leczenie. Najczęściej jedną z tych specjalności jest psychiatria.

Celem BT jest zwiększenie umiejętności klinicznych oraz wprowadzenie lekarzy, niezależnie od kraju kształcenia, do szwedzkiego systemu opieki zdrowotnej.

Co dotyczy lekarzy, którzy studiowali za granicą?

Jeśli nie odbyłeś/aś lub nie zamierzasz odbyć szwedzkiego AT w celu uzyskania szwedzkiego uprawnienia lekarskiego, albo rozpocząłeś specjalizację w Szwecji po 1 lipca 2021 roku, podlegasz nowym przepisom (HSLF-FS 2021:8). Oznacza to, że musisz odbyć BT.

Jeśli odbyłeś/aś lub zamierzasz odbyć szwedzkie AT w celu uzyskania uprawnień lekarskich, albo rozpocząłeś specjalizację przed 1 lipca 2021 roku, możesz kontynuować i zakończyć swoją specjalizację zgodnie ze starszymi przepisami (SOSFS 2015:8).

Ile jest miejsc na BT?

Liczba miejsc na BT jest regulowana regionalnie i planowana na podstawie przyszłego zapotrzebowania na specjalistów. Według prognoz Läkarförbundet, w najbliższych latach rocznie będzie potrzebnych około 700-800 miejsc na BT.

Jak ubiegać się o miejsce na BT?

Miejsca na BT są ogłaszane na stronach internetowych poszczególnych regionów. Listę wszystkich regionów znajdziesz tutaj.

Ile zarobisz na BT?

Wynagrodzenie dla lekarzy BT jest indywidualne, jednak Läkarförbundet zaleca, aby wynagrodzenie dla lekarzy BT było na tym samym poziomie co początkowe wynagrodzenie lekarza ST. Dokładne statystyki zarobków znajdziesz tutaj.

Czy mogę uwzględnić wcześniejsze doświadczenie?

Tym razem wejście w życie przepisów nie jest związane z datą uzyskania uprawnień lekarskich, ale z datą rozpoczęcia specjalizacji. Zgodnie z przepisami Socialstyrelsen, odpowiednie doświadczenie zawodowe jako lekarz ze stażem pod okiem mentora może być uwzględnione w późniejszej specjalizacji, w tym również w BT. W niektórych przypadkach lekarz, który rozpoczął pracę jako lekarz ST po 1 lipca 2021 roku, może wciąż korzystać ze starszych przepisów (SOSFS 2015:8), pod warunkiem, że specjalizacja została rozpoczęta przed 1 lipca 2021

Musisz więc upewnić się, że data rozpoczęcia Twojej specjalizacji, która ma być podana we wniosku o uzyskanie certyfikatu specjalisty, jest z datą przed 1 lipca 2021. Datę rozpoczęcia specjalizacji należy wpisać w rubryce dotyczącej historii zatrudnienia w formularzu wniosku, który musisz przesłać do Socialstyrelsen, aby ubiegać się o certyfikat specjalisty. Formularz można znaleźć na stronie internetowej Socialstyrelsen.

Podsumowanie

Bastjänstgöring (BT) to kluczowy element wprowadzający do szwedzkiego systemu opieki zdrowotnej, mający na celu zwiększenie umiejętności klinicznych lekarzy. Lekarze, którzy zdobyli dyplom lekarski za granicą, muszą odbyć BT, jeśli rozpoczęli specjalizację po 1 lipca 2021 roku. W zależności od indywidualnych okoliczności istnieje możliwość uwzględnienia wcześniejszego doświadczenia zawodowego w ramach specjalizacji, w tym BT.

Jeśli planujesz rozpocząć swoją karierę jako lekarz w Szwecji lub zmienić ścieżkę specjalizacji, warto zgłębić przepisy dotyczące BT, aby być na bieżąco z wymaganiami i możliwościami kariery zawodowej w szwedzkim systemie opieki zdrowotnej.